Rada Polityki Pieniężnej
Pełni dwie role:
- Rady Nadzorczej
- kształtowanie polityki pieniężnej.
Ma ona ustalać założenia polityki pieniężnej. Są one przedstawiane Sejmowi wraz z ustawą budżetową. W ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego RPP przedstawia sprawozdanie z realizacji założeń polityki pieniężnej.
Ma obowiązek:
-
ustalać wysokość stóp procentowych NBP - NBP nie ustala oprocentowania w bankach. Ustala tylko stopy procentowe, po których pożycza innym bankom. To ustalanie stóp jest w każdym miesiącu (przynajmniej raz na miesiąc), zwykle wtorek, środa.
-
Ustalanie wysokości stopy rezerwy obowiązkowej banku i wysokość jej oprocentowania.
Rezerwa obowiązkowa to wyrażona w złotych część środków pieniężnych, w złotych i walutach obcych zgromadzonych na rachunkach bankowych, uzyskanych ze sprzedaży papierów wartościowych. oraz innych środków przyjętych przez bank i podlegających zwrotowi.
Rezerwy obowiązkowej nie nalicza się od:
-
papierów wartościowych zabezpieczonych hipotecznie i listów zastawnych, o okresie wykupu powyżej 5 lat
-
środków pozyskanych z zagranicy, na okres co najmniej 2 lat
-
środków pochodzących od innego banku (ona jest naliczana już w tamtym banku)
-
środków zgromadzonych na indywidualnych kontach emerytalnych.
Rezerwa obowiązkowa ma być wyrażona w złotych.
Ustawa wprowadza górne limity rezerwy obowiązkowej:
Można dla środków bieżących - może ustalić je do 30% (te, które nie mają określonego terminu zwrotu), jak mają zadeklarowany termin to mają do 20%.
Faktycznie jest obecnie 3,5% (tak zadecydowała rada). W Unii Europejskiej zwykle jest ok. 2%.
Rezerwa obowiązkowa ma przeciwdziałać nadmiernej podaży pieniędzy.
-
Ustala górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych (banki są skłonne nabywać waluty obce, NBP bierze zobowiązanie zagranicą, w bankach zagranicznych). Limit- ile może 8% aktywów NBP (nie więcej)
-
Ustala zasady operacji otwartego rynku (sprzedaż i kupno papierów wartościowych przez NBP). NBP może emitować własne papiery wartościowe (są to bony pieniężne). Nie możemy ich kupić, przeznaczone są tylko dla banków. W ustawie jest zakaz finansowania Skarbu Państwa przez NBP. NBP nie może kupować żadnych papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa.
-
Pełni funkcję Rady Nadzorczej NBP - zatwierdza plan finansowy NBP i sprawozdania z działalności NBP. Co NBP robi - plan założenia dot. przyszłości, jak będziemy wydawać pieniądze.
-
Przyjmowanie sprawozdania finansowego NBP (Rada zatwierdza plan i potem przyjmuje sprawozdanie z działalności)
-
Dokonuje oceny Zarządu w zakresie realizacji polityki pieniężnej (za resztę rzeczy wykonywanych przez Zarząd odpowiada przez Prezesem).