Narodowy Bank Polski (NBP)
NBP zgodnie z art. 1 ustawy o Narodowym Banku Polskim jest centralnym bankiem RP.
Nie jest bankiem wg standardowej definicji (nie powierza mu się środków, nie prowadzi rachunków dla klientów, tylko dla niektórych podmiotów).
Z punktu widzenia prawnego, NBP to centralny organ administracji państwowej.
Istnieje główna siedziba NBP i 16 jego oddziałów, które występują w każdym województwie i jest tzw. oddział warszawski (odpowiednik mazowieckiego).
NBP - ustawa, która reguluje jego działalność, pod względem legislacyjnym ma charakter polityczny.
Celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP.
Katalog zadań NBP:
-
organizowanie rozliczeń pieniężnych.
Transakcje rozliczane w gospodarce są wysokokwotowe, (rozliczane są przez NBP i przekraczają 1 mln zł) oraz transakcje niskokwotowe rozliczane są przez Krajową Izbę Rozliczeniową, będącą spółką utworzoną przez NBP (mniej niż 1 mln).
-
prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi rezerwy dewizowe są inwestowane w obligacje rządów innych państwa np. Rządu niemieckiego. Rezerwy stanowią zabezpieczenie wiarygodności kraju;
-
prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami
np., przyznaje uprawnienia dewizowe bankom są to szczególne zezwolenia dewizowe (gdy chcemy zaciągnąć kredyt np. w Kongu 3 tys. zł. - to musimy mieć zezwolenie. Chcemy otworzyć kantor wymagane jest zezwolenie dyrektora oddziału NBP ). NBP jest zobowiązany za dostarczanie walut zagranicznych;
-
prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa np. w przypadku wpłaty podatków do Urzędu Skarbowego. Środki, które państwo pozyskuje lub wydaje, dokonuje za pośrednictwem NBP. Budżet państwa jest obsługiwany przez NBP. Obsługa rachunków ZUS;
-
regulowanie płynności banków gdy bank potrzebuje pieniądze, to pożycza od innego banku.